#podcast26: Stress bij katten
[ 11-05-2021 ]Net als wij houden katten niet van stress. Het liefst leven ze in een wereld met veel voorspelbaarheid, waarin ze kunnen kiezen wat ze doen en zo dus een stukje controle hebben. Als dat niet zo is, heeft dat een effect op hun fysieke en mentale toestand.
Christel Moons is professor in de Toegepaste Ethologie en Dierenwelzijn. Ze legt ons in deze aflevering uit wat stress met onze katten doet, en hoe je als eigenaar je huistijgers kunt helpen om ermee om te gaan.
Dingen die we je graag meegeven:
#1 Stress en aangeleerde hulpeloosheid
Stress kan ontstaan door fysieke prikkels (zoals kou of honger), of door psychologische prikkels. Die stressreactie hoeft niet altijd negatief te zijn, het helpt ons ook om vervelende dingen te leren vermijden en om snel te kunnen handelen bij gevaar. Chronische stress kan echter voor lichamelijke klachten zorgen, zoals blaasproblemen.
Wanneer dieren langdurig worden blootgesteld aan prikkels waar ze niet aan kunnen ontsnappen, leren ze eigenlijk dat het toch niets uithaalt, wat ze ook doen. Dit kan ervoor zorgen dat ze ook in andere situaties geen actie meer ondernemen, omdat ze ervan uitgaan dat het niet zal helpen. Dit noemen we aangeleerde hulpeloosheid (learned helplessness).
#2 Grote gebeurtenissen
Natuurlijk kun je niet altijd rekening houden met de wensen van je kat, bijvoorbeeld als het gaat over gezinsuitbreiding of een nieuwe huisgenoot. Je kunt hen bij zulke veranderingen wel helpen om beter met de stress om te gaan door hen de keuze te geven of ze in de buurt willen zijn, bijvoorbeeld met kattenluikjes en verschillende rustige plekjes.
De tactieken van flooding, waarbij een kat meteen volop in contact wordt gebracht met de nieuwe huisgenoot onder het mom van ‘ze moeten er maar aan wennen’, hebben meestal een averechts effect en zorgen voor heel veel stress bij je dier.
Als je een extra kat wil om jouw kat gezelschap te houden, bedenk dan eerst of je je kat daar wel een plezier mee doet. Niet alle katten delen hun huis graag met een soortgenootje. Als je een hond in huis neemt, zorg dan dat die niet zomaar achter de kat aan kan jagen, en laat hen langzaam aan elkaar wennen.
Denk ook van tevoren na over je routine: gaat er iets veranderen in je dagindeling of je interieur? Pas dit dan al aan, zodat niet alles tegelijk verandert.
#3 Elke dag
Als katteneigenaar kun je ervoor zorgen dat het leven van je kat heerlijk voorspelbaar wordt: geef je huistijger mogelijkheden om zelf keuzes te maken en respecteer die ook. Uit onderzoek blijkt dat een stressreactie minder sterk wordt als er controle of voorspelbaarheid is. Een kat die bijvoorbeeld kan kiezen om weg te gaan van bezoek, of die van tevoren weet dat het tijd is voor de stofzuiger, is dus minder gestresseerd. Voorspelbaarheid betekent niet dat je je aan superstrak schema moet houden, want vaste tijdstippen voor kunnen juist zorgen voor anticipatie en frustratie.
Natuurlijk is ieder dier anders, en zijn dus ook niet alle prikkels even lastig voor elke kat en op elk moment. Probeer je kat vooral goed te lezen en let op de subtiele signalen wanneer ze iets niet leuk vindt. Denk ook vanuit het perspectief van je kat: bij innige knuffels waarbij ze wordt opgetild, hebben ze geen controle meer. Veel katten genieten daarom veel meer van kinkrabjes met de voetjes op de vloer ;)
Dit vermeldden we:
- De Brusselse Raad voor dierenwelzijn
- Zo train je je kat – Sarah Ellis & John Bradshaw
- Feline behavioral health and welfare – Ilona Rodan & Sarah Heath
- De boeken van Anneleen Bru
We wensen dat deze aflevering voor veel voorspelbaarheid mag zorgen in het leven van je kat. Deel je ervaring via Facebook, Instagram of mail.
Wil je je abonneren op 'Recht voor de rAAP'? Zo ben je als eerste op de hoogte wanneer er een nieuwe aflevering online staat. Ga naar één van je favoriete kanalen hieronder:
