#podcast20: Onzindelijkheid bij katten

[ 16-02-2021 ]

Het is één van de meest voorkomende gedragsproblemen bij katten: onzindelijkheid. Natuurlijk doet je kat dit niet om je te pesten of te straffen, maar waarom dan wel? En hoe kun je het voorkomen of verminderen?

Jozefien Dirkx begeleidt in haar praktijk eigenaars en geeft advies, therapie en training rond het gedrag van hun huisdier. Ze leert ons in deze aflevering dat onzindelijkheid eigenlijk een manier is van de kat om ons te vertellen dat er iets niet oké is, hoe we het onderliggende probleem kunnen herkennen en wat we eraan kunnen doen.

Dingen die we je graag meegeven:

#1 De diagnose
Als je meerdere katten hebt, zal je eerst moeten ontdekken wie de ‘dader’ is om goed te kunnen analyseren wat de oorzaak is. Verder is het belangrijk om eerst alle medische oorzaken uit te sluiten. Maak dus een afspraak bij je dierenarts voor een uitgebreide check, inclusief bloed- en urineonderzoek en eventueel ook een echo van de blaas of extra scans. Als er een medisch probleem aan de grondslag ligt, zullen andere stappen namelijk niet veel kunnen oplossen.

Dan is het belangrijk om te ontdekken of je kat binnen plast of sproeit. Dit zijn namelijk heel verschillende dingen met elk een andere oplossing.

Bij beide problemen is het wel belangrijk om de urineplekken goed proper te maken. Liefst niet met gewone schoonmaakproducten, want die bevatten javel of ammoniak, wat voor katten ruikt als een aantrekkelijk toiletplekje. Beter is om Urine Off te gebruiken, of om zelf 3 spuitbusjes te maken: de eerste vul je met 1 deel enzymatisch wasmiddel en 10 delen water, het tweede met proper water, en het laatste met een alcoholoplossing met minstens 70% alcohol. Behandel de plekken eerst met het wasmiddelwater, dan met proper water en dan met de alcoholoplossing om alle geurtjes helemaal weg te nemen, zelfs voor gevoelige kattenneuzen.

#2 Binnen plassen
Als je grote plassen urine vindt op verborgen plekjes in huis, op horizontale oppervlakten, dan gaat het heel waarschijnlijk om een plasprobleem. Misschien heb je zelfs je kat al eens op heterdaad betrapt en zag je haar hurkend een grote plas doen.

Dit wijst op een probleem met je kattenbak: je kat wil je eigenlijk duidelijk maken dat er iets is waardoor ze daar niet graag gaat. Misschien is het niet zo proper, of voelt het voor haar niet veilig? De oplossing ligt er dan ook in om van de kattenbak opnieuw een aantrekkelijk toilet te maken.

Zorg eerst en vooral voor voldoende bakken, minstens N+1 (het aantal katten in je huis en eentje extra), die groot genoeg zijn voor je kat om in te kunnen draaien. Hou de bakken ook heel goed proper: schep de uitwerpselen en plasjes er minstens dagelijks uit.

Daarnaast kun je op zoek gaan naar wat je kat het liefste heeft. Experimenteer bijvoorbeeld met verschillende soorten bakken (open, gesloten, zonder deurtje), verschillende soorten zand (de meeste katten verkiezen fijn klonterend en geurloos zand), en verschillende plaatsen (op een veilige, verborgen plekjes). Geef je kat een heleboel opties en laat alles 6 weken staan. Dan kun je gaan wegnemen wat er niet wordt gebruikt. Wat je kat wel gebruikt, laat je staan. Uiteraard zorg je dat de bakken altijd bereikbaar zijn.

#3 Sproeien
Als je kat binnen sproeit, vind je kleine beetjes urine op verticale en opvallende plaatsen. Je kat staat rechtop met de staart recht naar boven. Dit is heel natuurlijk gedrag om geurboodschappen achter te laten, zowel voor zichzelf als voor soortgenoten. Deze signalen kunnen seksueel zijn, maar daarnaast zijn ze ook een uiting van stress, een soort post-it aan zichzelf: het is hier niet veilig.

Bij een sproeiprobleem is het dus belangrijk om ervoor te zorgen dat je kat minder stress heeft en op verschillende manieren kan ontladen. Stressreductie kun je op verschillende manieren bereiken. Zorg eerst en vooral voor voldoende bronnen verspreid door het hele huis: etensbakjes, waterbakjes, kattenbakken, slaapplekjes. Ook hier is de vuistregel ‘N+1’. Voorzie daarnaast extra krabmogelijkheden, zodat je kat haar stress op een andere manier kan ontladen. Ook in spel kunnen ze hun energie en frustratie kwijt. Las daarom dagelijks minstens 3 spelmomenten van een paar minuten in.

Vaak komt de stress voort uit een conflict met een andere kat. Als je meerdere katten hebt, kun je extra schuil- en verstopplekjes in huis voorzien. Zo kunnen ze elkaar vermijden. Zorg dan ook dat er altijd 2 uitgangen zijn, zodat ze elkaar niet in een hoekje kunnen drijven.

Als de stress komt door een buurtkat, dan kun je je kattenluikje vervangen door eentje met een chip, zodat alleen je eigen katten binnen kunnen. Ramen tot op de grond kun je best afplakken met een folie, zodat ze niet meer oog in oog komen te staan met de buurtkat.

Je kan je kat extra ondersteunen met supplementen. Je kunt bijvoorbeeld Feliway in het stopcontact steken om geruststellende feromonen te verspreiden, of Zylkene geven dat kalmerende stofjes bevat. Echte gedragsmedicatie neemt de oorzaak van de stress niet weg, maar is een laatste redmiddel als alle andere verbeteringen niet het gewenste effect hebben.

Dit vermeldden we:

We hopen dat deze aflevering inzichten geeft bij onzindelijkheid? Deel je ervaring via Facebook, Instagram of mail.

Wil je je abonneren op 'Recht voor de rAAP'? Zo ben je als eerste op de hoogte wanneer er een nieuwe aflevering online staat. Ga naar één van je favoriete kanalen hieronder:

Help ons een dier het verschil te laten maken! Door AAP vzw te steunen kunnen we extra inzetten op de unieke mens-dier relatie.

AAP